اختلال گفتار به وضعیتی اطلاق می‌شود که کودکان یا بزرگسالان با مشکلاتی در تولید کلمات، فهم، یا استفاده از زبان مواجه هستند. این مشکلات می‌توانند در نحوه تلفظ کلمات، ساختار جملات و یا استفاده از زبان بروز کنند.
در زیر نمونه‌هایی از اختلالات گفتاری کودکان آورده شده است:
۱. کودکان مبتلا به اختلالات تلفظی در تلفظ صحیح صدا‌ها یا کلمات خاص مشکل دارند. به عنوان مثال، ممکن است برخی از حروف را اشتباه بنویسند یا برخی صدا‌ها را اشتباه تلفظ کنند.
۲. اختلال نحوی: کودکان مبتلا به این اختلال در ساختار جمله مشکل دارند و قواعد دستوری را به درستی رعایت نمی‌کنند. جملات آن‌ها ممکن است ناقص باشد، قرارگیری کلمات ضعیفی داشته باشد، یا از ترتیب صحیح کلمات پیروی نکند.
۳. اختلال خواندن و نوشتن: این اختلال با مشکلات خواندن و نوشتن مشخص می‌شود. کودکان ممکن است در تشخیص حروف، کلمات یا پیوند‌های کلمه دچار مشکل شوند. علاوه بر این، خواندن و نوشتن آن‌ها ممکن است دارای اشکالات و ناهماهنگی باشد.
۴. اختلال گفتار رشدی: این شکل از اختلال گفتار شامل مسائلی است که در طول مراحل طبیعی رشد گفتار در کودکان ایجاد می‌شود. به عنوان مثال، تأخیر در صحبت کردن، واژگان محدود، جملات کوتاه و اساسی، یا مشکل در تلفظ صامت‌های خاص.
کودکان مبتلا به اختلالات زبانی در درک و استفاده از زبان برای برقراری ارتباط و تبادل اطلاعات مشکل دارند. آن‌ها ممکن است دستورات شفاهی را درک نکنند، ممکن است به سؤالات دقیق پاسخ ندهند، یا ممکن است در بیان خواسته‌ها و نیاز‌های خود از طریق زبان مشکل داشته باشند.
اختلالات گفتار از نظر شدت متفاوت است و برای تشخیص و درمان باید توسط یک متخصص گفتار و زبان (مانند یک گفتار درمانگر) ارزیابی شود. اگر مشکلی در گفتار یا زبان فرزندتان مشاهده کردید، ارجاع آن به یک متخصص می‌تواند مفید باشد.
اختلال نحوی، اختلال درخواندن و نوشتن، اختلال گفتار رشدی و اختلالات صدا.
واژگان کاهش یافته، تاخیر در رشد زبان، مشکلات در درک و استفاده از زبان و نارساخوانی.
مشاوره و درمان مجرب، تمرینات گفتار، تمرکز بر توانایی های شناختی، ترکیبی از تمرین ها و بازی ها و تعامل با خانواده.
چه علائمی ممکن است برای تشخیص اختلال گفتار در کودکان وجود داشته باشد؟
متخصصان گفتار و زبان ناهنجاری‌های گفتاری را در کودکان تشخیص می‌دهند. این تشخیص بر اساس ارزیابی کامل مهارت‌های گفتاری و زبانی کودک است. برخی از علائمی که ممکن است برای تشخیص مشکل گفتاری در کودکان تشخیص داده شود به شرح زیر است:
کودکان ممکن است در تلفظ صحیح صدا‌های خاص مشکل داشته باشند یا در عوض صدا‌های دیگری تولید کنند.
واژگان کاهش یافته: واژگان کودکان ممکن است کوچکتر از همسالانشان باشد و ممکن است کلمات را نادرست یا محدود تلفظ کنند.
تأخیر در رشد زبان: کودکان ممکن است در استفاده از کلمات و جملات کندتر از همسالان خود عمل کنند. علاوه بر این، عبارات آن‌ها معمولاً کوتاه است.
مشکلات در درک و استفاده از زبان: کودکان ممکن است در درک دستورات گفتاری یا دستورالعمل‌های ارتباطی دچار مشکل شوند. آن‌ها ممکن است نتوانند دستورات را تکرار کنند یا به درستی پاسخ دهند.
مشکلات خواندن و نوشتن: کودکان ممکن است در تشخیص حروف، کلمات یا ارتباط کلمات مشکل داشته باشند. علاوه بر این، خواندن و نوشتن آن‌ها ممکن است دارای اشکالات و ناهماهنگی باشد.
نارساخوانی: کودکانی که در خواندن و درک متون مشکل دارند ممکن است نتوانند مطالب را به درستی بخوانند و تفسیر کنند.
این‌ها تنها تعدادی از علائم مشکلات گفتاری در کودکان است.
اگر در مورد گفتار و زبان فرزندتان نگرانی دارید، مراجعه به یک متخصص گفتار و زبان ممکن است مفید باشد. بر اساس معاینه تخصصی، آن‌ها می‌توانند تشخیص دقیقی ارائه دهند و یک برنامه درمانی مناسب برای کودک شما ایجاد کنند.
انواع اختلالات گفتار
اختلالات گفتار مسائلی هستند که با تولید یا درک گفتار ظاهر می‌شوند. این شرایط می‌تواند طبیعی یا نتیجه مشکلات زبانی یا عصبی باشد. در اینجا چند نمونه از اختلالات گفتاری را مرور می‌کنیم:
۱. مشکلات زبانی:
لکنت زبان مشکلی در کنترل حرکات زبان و لب است که منجر به تکرار صدا، تعقیب یا مکث ناخواسته می‌شود.
مشکلات تلفظ عبارتند از تلفظ نادرست حروف، انطباق نامناسب و نادرست صدا.
اختلالات گرامری شامل مشکلات در به کارگیری قواعد دستور زبان صحیح و همچنین اشتباهات در ترتیب کلمات و ساختار جمله است.
مشکلات واژگانی شامل مشکلات در یافتن و استفاده از کلمات مناسب، کاهش واژگان و مشکل در درک و به کار بردن معانی صحیح است.
۲. اختلالات صدا:
اختلالات صدا به دلیل مسائل فیزیکی در ساختار‌های صوتی مانند صدا‌های ملایم یا خشن ایجاد می‌شود.
صدای خشک یا مرطوب: مشکل در تولید صدا در نتیجه بی‌نظمی در تولید ترشحات صوتی، مانند چکیدن صدا یا خشکی غیر طبیعی در ترشحات صوتی.
۳. عدم تعادل فرهنگی:
اختلالات لهجه: مشکل در تلفظ صحیح کلمات و صدا‌ها به دلیل تأثیر لهجه‌های محلی یا خارجی.
اختلالات فرهنگی: مشکلات در استفاده از کلمات و عبارات مناسب در نتیجه تأثیرات محیط فرهنگی و اجتماعی.
اختلالات ناشی از عوارض عصبی:
شرایط ناشی از شرایط عصبی، مانند فلج، صرع، مولتیپل اسکلروزیس، آسیب مغزی، و غیره، که می‌تواند تأثیر مستقیمی بر تولید و درک گفتار داشته باشد.
چه راهکارهایی برای بهبود اختلالات گفتاری در کودکان وجود دارد
برای بهبود مشکلات گفتاری در کودکان می‌توان از راهکار‌های زیر استفاده کرد:
۱. مشاوره و درمان مجرب: ارجاع کودک به یک تیم مجرب متشکل از گفتار درمانگران، روانشناسان و متخصصان توانبخشی می‌تواند مفید باشد. این تیم باتجربه گزینه‌های درمانی را بر اساس ماهیت مشکل گفتاری کودک ابداع خواهد کرد.
۲. تمرینات گفتار: گفتاردرمانگران فعالیت‌هایی را برای کمک به تقویت عضلات گفتار و تقویت تلفظ کلمات تجویز و آموزش می‌دهند. تمرینات تنفسی، تمرین لب و زبان، تمرین مکالمه و تمرین تلفظ نمونه‌هایی از این نوع فعالیت‌ها هستند.
۳. تمرکز بر توانایی‌های شناختی: برخی از اختلالات گفتاری با مسائل شناختی مرتبط است. تمرکز بر مهارت‌های شناختی می‌تواند به رشد گفتار و زبان کودک کمک کند. حافظه، توجه، تفکر و سایر فعالیت‌های مهارت‌های شناختی را پوشش می‌دهد.
۴. ترکیبی از تمرین‌ها و بازی‌ها: ترکیب رویکرد‌های بازی آموزشی با تمرین‌های سرگرم‌کننده می‌تواند برای جوانان جذاب باشد، میل آن‌ها به تمرین را افزایش دهد و گفتارشان را بهبود بخشد.
۵. تعامل با خانواده: در روند درمان و تقویت گفتار کودکان، خانواده می‌تواند نقش بسزایی داشته باشد. آن‌ها می‌توانند برنامه‌های تمرینی را با کودک در خانه انجام دهند و در تمرینات گفتاری به او کمک کنند. علاوه بر این، حمایت و تشویق والدین می‌تواند برای جوانان بسیار مفید باشد.
درک این نکته ضروری است که نیاز‌های هر کودک برای درمان اختلالات گفتاری ممکن است متفاوت باشد. در نتیجه، برنامه‌های درمانی مناسب ممکن است برای هر کودک بر اساس نیاز‌ها و شرایط خاص او ایجاد شود.
کلام پایانی
اختلالات گفتاری مسائلی هستند که در طی فرآیند ساخت صدا‌ها و کلمات توسط فرد بروز می‌کنند. این بیماری‌ها می‌توانند شدید یا جزئی باشند و می‌توانند عملکرد کلامی کودک را مختل کنند. در زیر خلاصه‌ای از اختلالات گفتاری و انواع آن در کودکان آورده شده است:
اختلال گفتار یک مشکل گسترده در ایجاد صدا‌ها، کلمات و جملات است که می‌تواند بر گرامر، تلفظ، واژگان و ساختار جمله تأثیر بگذارد.
مشکلات گفتاری می‌تواند خود را به طرق مختلف نشان دهد. اختلال ناشناخته گفتار، اختلال تلفظ، اختلال در جریان گفتار (مانند لکنت زبان) و مشکلات صدا نمونه‌هایی از این اختلالات هستند.
وضوح و اختلاط صدا‌ها و کلمات در جملات تحت تأثیر یک مشکل گفتاری تشخیص داده نشده است. به عنوان مثال، فرد ممکن است صدا‌های غیرمعمول و ناآشنا ایجاد کند یا نتواند کلمات را به ترتیب درست بسازد.
اختلالات تلفظی شامل مشکلات در ایجاد صدا می‌شود. تلفظ نادرست صدا‌ها، تغییر یا حذف صدا‌ها و تلفظ نادرست کلمات همگی از اشکال اختلالات تلفظ هستند.
اختلال در جریان گفتار (مانند لکنت زبان) باعث ایجاد مشکل در جریان صحیح و مداوم گفتار می‌شود. این موضوع ممکن است به صورت تکرار، لکنت زبان یا مکث‌های غیرمعمول در گفتار کودک ظاهر شود.
اختلالات صدا با مشکلات مربوط به استفاده از صدا و هنجار‌های تلفظ زبان همراه است. برای مثال شخصی ممکن است صدا‌ها را به اشتباه ایجاد کند یا در چینش صدا‌ها در کلمات اشتباه کند.
نتیجه‌گیری اساسی این است که توانایی کودک برای بیان و درک زبان می‌تواند توسط مشکل گفتاری آسیب ببیند. اگر شما یا کسی که می‌شناسید علائم یکی از این بیماری‌ها را دارید، بهتر است از یک گفتار درمانگر مشاوره بگیرید. این متخصصان می‌توانند تشخیص دهند که آیا اختلالات گفتاری طبیعی است یا نیاز به درمان دارد و در این صورت، برنامه‌های درمانی مناسبی را برای بهبود اختلال گفتار ارائه می‌دهند.
بدون دیدگاه