یکی از اختلالات شخصیتی که به طور معمول به عنوان نمونه اولیه یا شکل معمول اسکیزوفرنی دیده می شود، اختلال شخصیت اسکیزوتایپی (همچنین به عنوان اختلال شخصیت شبه اسکیزوفرنی شناخته می شود) است. ویژگی های زیر در افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپی وجود دارد:
1. الگوهای تفکر و ادراک عجیب: افرادی که از اختلال شخصیت اسکیزوتایپی رنج می برند ممکن است افکار عجیب و غریبی داشته باشند و چیزها را به روشی عجیب درک کنند. آنها میتوانند عقاید، عقاید و نگرشهای غیرمنطقی داشته باشند که با هنجارهای اجتماعی یا واقعیتی که به طور گسترده تأیید میشود مغایرت داشته باشد.
2. تمایل به تعاملات دیداری و شنیداری غیرمعمول: افرادی که از اختلال شخصیت اسکیزوتایپی رنج می برند ممکن است فعالانه خواهان برخوردهای حسی غیرعادی باشند. تجربیات ذهنی عجیب، توهمات شنیداری یا بصری (شنیدن صداها، دیدن تصاویر غیر واقعی)، و رویدادهای بصری یا شنیداری عجیب، همگی ممکن است.
3. ارتباط و رفتار غیرمعمول: افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپی ممکن است به شیوه ای عجیب ارتباط برقرار کنند یا رفتار کنند. آنها می توانند زبان بدن عجیب و غریب، الگوهای صحبت کردن عجیب و غریب یا الگوهای ارتباطی عجیب را نشان دهند.
4. اجتناب از تعاملات اجتماعی: افرادی که از اختلال شخصیت اسکیزوتایپی رنج می برند ممکن است از موقعیت های اجتماعی دوری کنند و ترجیح می دهند خودشان تنها باشند. ایجاد و پرورش ارتباطات نزدیک برای آنها دشوار است و تمایل به اجتناب از موقعیت های اجتماعی دارند.
به خاطر داشته باشید که اختلال شخصیت اسکیزوتایپی و اسکیزوفرنی دو وضعیت متفاوتی هستند که نیاز به تشخیص و درمان متفاوت دارند. افراد مبتلا به این بیماری علاوه بر عدم تعادل اجتماعی، اغلب اعمال، ادراکات و الگوهای ذهنی عجیبی از خود نشان می دهند. بسیار مهم است که بدانیم اختلال شخصیت اسکیزوتایپی تشخیصی متمایز از اسکیزوفرنی است و با آن وضعیت بسیار متفاوت است.
الگوهای تفکر و ادراک غیرمعمول، میل به برخوردهای شنیداری و بصری عجیب، رفتار و ارتباط غیرمعمول و اجتناب از تعاملات اجتماعی.
ملاحظات ارثی، متغیرهای محیطی و عوامل عصبی شیمیایی.
با دارو درمانی، مشاوره روان درمانی، حرکت و فعالیت بدنی و حمایت دوستان، خانواده و گروه های حمایتی.
چه عواملی میتوانند باعث بروز اختلال شخصیت اسکیزوتایپال شوند؟
اختلال شخصیت اسکیزوتایپی ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود. این متغیرها ممکن است ماهیت ژنتیکی، محیطی یا عصبی شیمیایی داشته باشند. موارد زیر برخی از عناصر حیاتی هستند:
- ملاحظات ارثی: بین عوامل ارثی و اختلال شخصیت اسکیزوتایپی ارتباط قوی وجود دارد. احتمال ابتلا به این اختلال در افرادی که سابقه خانوادگی اسکیزوفرنی یا اختلال شخصیت اسکیزوتایپی دارند، بیشتر است. البته لازم به ذکر است که در عین حال که عوامل ارثی یکی از علل بالقوه این عارضه است، عوامل دیگری نیز در بروز آن نقش دارند.
- متغیرهای محیطی: اختلال شخصیت اسکیزوتایپی نیز میتواند ناشی از شرایط محیطی باشد.
تراوش تجارب زندگی مانند استرس شدید، سوء مصرف مواد، طرد اجتماعی، محیط خانوادگی ناپایدار در دوران کودکی و نوجوانی، تماس با محیطهای سمی بیولوژیکی، و مشکلات جسمی و مزمن سلامتی تنها چند نمونه از عوامل محیطی هستند که میتوانند مؤثر باشند.
- عوامل عصبی شیمیایی: تغییرات در نحوه عملکرد مواد شیمیایی مغز ممکن است به ایجاد اختلال شخصیت اسکیزوتایپی کمک کند. بر اساس مطالعات، این بیماری ممکن است ناشی از مشکلات سیستم هاپتوپامپال یا سیستم دوپامینرژیک مغز باشد.
اما درک این نکته بسیار مهم است که بروز اختلال شخصیت اسکیزوتایپی پیچیده و چندگانه است و این عناصر تنها عواملی هستند که میتوانند آن را ایجاد کنند. تظاهر و پیشرفت این وضعیت به طور قابل توجهی تحت تأثیر متقابل متغیرهای ارثی و محیطی است. علاوه بر این، همه افرادی که در معرض متغیرهای فوق قرار دارند، لزوماً به این اختلال مبتلا نمیشوند. این وضعیت ممکن است به طور بالقوه ناشی از عوامل دیگری باشد که هنوز به طور کامل شناخته نشدهاند و نیاز به مطالعه بیشتر دارند.
علائم اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
اختلال شخصیت اسکیزوتایپی دارای مولفه های رفتاری، روانی و شخصیتی است. برخی از علائم و نشانه های این بیماری در زیر ذکر شده است:
توهمات: افرادی که از اختلال شخصیت اسکیزوتایپی رنج می برند ممکن است توهمات بصری یا شنیداری سورئال داشته باشند. شنیدن صداها، دیدن مناظر یا احساس احساساتی که افراد دیگر از آن آگاه نیستند، چند نمونه از این توهمات هستند.
فرد مبتلا به این بیماری ممکن است با تصاویر عجیب و غیرعادی روبرو شود که غیر منطقی است. اینها ممکن است ایدهها یا نظریههایی باشند که از بررسی روابط پیچیده و پنهان به دست آمدهاند.
فردی که نارساخوانی اجتماعی دارد، معمولاً در تعامل با دیگران و برقراری ارتباط مشکل دارد. او ممکن است وقتی با مردم است احساس تنهایی، بی اعتمادی نسبت به دیگران یا اضطراب آشکار را تجربه کند.
انحراف در رفتار: افراد مبتلا به این بیماری ممکن است به شیوه های عجیب و غریب یا غیرعادی عمل کنند. این شامل تغییرات خلقی ناگهانی یا رفتار غیرمنطقی و تکانشی است.
کاهش عملکرد عمومی: افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپی اغلب در زندگی روزمره، محل کار و فعالیت های تحصیلی خود با مشکلاتی مواجه می شوند. ممکن است برای آنها آماده شدن، تنظیم احساسات و ادامه دادن مشکل باشد.
درک این نکته ضروری است که همه افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپی هر یک از این علائم را نشان نمی دهند. علاوه بر این، هر فردی ممکن است این علائم را به روشی متفاوت و به درجات مختلف تجربه کند. یک تیم روانشناسی و پزشکی آموزش دیده باید برای تشخیص و درمان این بیماری مشاوره و درمان ارائه دهد.
درمان اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
اختلال شخصیت اسکیزوتایپی اغلب با استفاده از تکنیکهای مختلفی که برای کاهش علائم و کاهش تأثیر بیماری طراحی شدهاند، درمان میشود. این وضعیت اغلب با استفاده از یک استراتژی چند رشتهای که شامل موارد زیر است درمان میشود:
۱. دارودرمانی: استفاده از داروها برای درمان اختلال شخصیت اسکیزوتایپی میتواند به مدیریت علائم و مشکلات آن کمک کند. توهمات، هذیانها وایدههای غیرطبیعی را اغلب میتوان با کمک داروهای ضد روان پریشی (مانند آنتی سایکوتیکهای غیر معمول) کاهش داد. گاهی اوقات علاوه بر درمان از داروهای ضد افسردگی و اضطراب استفاده میشود.
۲. مشاوره روان درمانی: افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپی ممکن است از مشاوره روان درمانی، به ویژه تکنیکهای مبتنی بر شناخت بهرهمند شوند. این نوع مشاوره سعی در بهبود درک فرد از علائم خود، مدیریت استرس، تغییر افکار نادرست، رشد مهارتهای اجتماعی و بینش شخصیتی دارد.
۳. حرکت و فعالیت بدنی: حرکت و ورزش منظم میتواند به بهبود کلی جسمی و روانی فرد کمک کند. ورزشهایی مانند یوگا، دویدن، پیادهروی و تکنیکهای تنفسی میتوانند استرس را کاهش داده و خلق و خو را بهبود بخشند.
۴. حمایت دوستان، خانواده و گروههای حمایتی میتواند برای افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپی بسیار مفید باشد. کمک در مواقع سخت، انتشار دانش و آموزش بیماری و ایجاد فرصتهای اجتماعی و شغلی نمونههایی از این حمایت هاست.
بسیار مهم است که به خاطر داشته باشید که درمان اختلال شخصیت اسکیزوتایپی باید به طور خاص با حمایت یک تیم درمانی برنامهریزی و انجام شود. علاوه بر این، هر فرد ممکن است خواستههای متفاوتی داشته باشد، بنابراین بسیار مهم است که برای مراقبت مناسب با روانشناس یا روانپزشک مشورت کنید.
برابری با شیاطین داخلی: مبارزه با تندیسهای روانی در اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
اختلال شخصیت اسکیزوتایپی یکی از اختلالات شخصیتی است که با نیاز به تجربیات جدید، تفکر تأملی و خلاقیت مرتبط است. افرادی که از این بیماری رنج می برند ممکن است گاهی تصاویری را در سر خود تجسم کنند که شبیه شیاطین درونی است.
بیمارانی که در حال مبارزه با این موانع ذهنی هستند بهتر می توانند نگرانی ها و واقعیت های ذهنی ناراحت کننده خود را مدیریت کنند. توصیه های زیر به شما کمک می کند تا نوسانات خلقی مرتبط با اختلال شخصیت اسکیزوتایپی را مدیریت کنید:
آگاهی از تندیس های ذهنی: اولین قدم در پرداختن به مجسمه های ذهنی، تصدیق و درک حضور آنهاست. درک کنید که این مجسمه ها محصول ذهن شما هستند و ایده ها و تجربیات شما را منعکس می کنند.
توجه خود را به واقعیت حفظ کنید: هدفتان این باشد که به تدریج با بیشتر آن درگیر شوید. از قلمروهای خارق العاده و تصاویر تاریک دوری کنید.
استراتژی های مقابله ای را به کار بگیرید: تسلط بر استراتژی های مقابله ای از طریق تصاویر ذهنی به شما این امکان را می دهد که کنترل کنید و شرایط خود را درک کنید. به عنوان مثال، تمرین تکنیکهای تنفس عمیق، درگیر شدن در فعالیتهای آرامشبخش مانند یوگا و مدیتیشن، و تمرکز بر حالات روانی خوب، همگی میتوانند به شما کمک کنند احساس ترس و اضطراب کمتری داشته باشید.
حمایت دوستان و خانواده: داشتن دوستان و خانواده در اطراف خود در حین درمان و مقابله با یک بیماری روانی بسیار مهم است. اگر با افرادی که به آنها اهمیت می دهید در مورد افکار و تجربیات خود صحبت کنید، بهتر می توانید اوضاع را کنترل کنید.
بین دو جهان: زندگی در دنیای اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
دنیای اختلال شخصیت اسکیزوتایپی فرد را با مشکلات و محدودیتهای مختلفی مواجه میکند. این اختلال شخصیت با توهمات، تجربههایی از واقعیت شنیداری یا بصری که برای دیگران قابل مشاهده نیست، عقاید و باورهای نادرست و غیرمنطقی (تردیدها، توهمات و هذیانها) و مشکلات ارتباطی و اجتماعی مشخص میشود. در زیر به چند ویژگی زندگی در این جهان اشاره میکنم:
- توهمات میتوانند به شکل تجربیات واقعیت شنیداری یا دیداری باشند. این برخوردها میتواند شامل شنیدن صداها، دیدن تصاویر یا حتی احساس حضور افرادی باشد که در واقع وجود ندارند. این تجربیات میتواند ناراحتکننده و وحشتناک باشد و بر زندگی روزمره تأثیر بگذارد.
- افکار و باورهای نادرست: افراد مبتلا به اسکیزوتایپال ممکن است افکار نادرست و غیرواقعی داشته باشند. آنها میتوانند به دیدگاهها و وسواسهای غیرمنطقی، عقلانی و همچنین شکها و وسواسهایی که درک آنها برای دیگران دشوار است، دچار شوند.
- مسائل اجتماعی و ارتباطی: افراد مبتلا به اسکیزوتایپال ممکن است برای ایجاد و حفظ ارتباط با دیگران دچار مشکل شوند. آنها میتوانند احساس قطع ارتباط و تقلا برای تطابق با خواستهها و انتظارات اجتماعی را تجربه کنند.
زندگی روزمره یک فرد ممکن است به طور قابل توجهی تحت تأثیر اختلال شخصیت اسکیزوتایپی باشد. به دلیل نیازها و توجهات ناپایدار و غیرقابل پیشبینی فرد، انجام فعالیتهای روزمره، کار و تحصیل، حفظ روابط خانوادگی و اجتماعی و حتی مراقبت از خود ممکن است با چالشهایی مواجه شود.
- مراقبت و درمان برای افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپی برای داشتن یک زندگی سالم ضروری است. فرد مبتلا به این بیماری میتواند با کمک مشاوره روانشناختی و درمان دارویی علائم را مدیریت کرده و اثرات مضر آن را کاهش دهد. حمایت عزیزان و دوستان نزدیک نیز بسیار مهم است.
- استعدادها و خلاقیت: افراد مبتلا به اسکیزوتایپال ممکن است استعدادها و خلاقیتهای منحصر به فردی داشته باشند. نویسندگان مشهور، دانشمندان و افراد خلاق، همگی در گذشته با این بیماری مرتبط بودهاند. این تواناییها و خلاقیتها ممکن است نقش مهمی در زندگی فرد مبتلا داشته باشند.
در نهایت، بسیار مهم است که هر فردی که دارای اختلال شخصیت اسکیزوتایپی است به عنوان یک فرد شناخته شود و به آنها کمک و مراقبت لازم برای مدیریت علائم و دستیابی به پتانسیل کامل خود ارائه شود. لازم به ذکر است که تجربه هر فرد احتمالاً متفاوت خواهد بود و این توصیفات صرفاً تعمیم زندگی با اختلال شخصیت اسکیزوتایپی است.
کلام پایانی
استراتژی های مقابله ای را به کار بگیرید: تسلط بر استراتژی های مقابله ای از طریق تصاویر ذهنی به شما این امکان را می دهد که کنترل کنید و شرایط خود را درک کنید. به عنوان مثال، تمرین تکنیکهای تنفس عمیق، درگیر شدن در فعالیتهای آرامشبخش مانند یوگا و مدیتیشن، و تمرکز بر حالات روانی خوب، همگی میتوانند به شما کمک کنند احساس ترس و اضطراب کمتری داشته باشید.
حمایت دوستان و خانواده: داشتن دوستان و خانواده در اطراف خود در حین درمان و مقابله با یک بیماری روانی بسیار مهم است. اگر با افرادی که به آنها اهمیت می دهید در مورد افکار و تجربیات خود صحبت کنید، بهتر می توانید اوضاع را کنترل کنید.
درمان شناختی رفتاری (CBT)، یکی از انواع روان درمانی، می تواند به بیماران در بهبود فرآیندهای ذهنی، مهارت های اجتماعی و مدیریت علائم کمک کند. پزشکان ممکن است داروهای ضد روان پریشی یا ضد افسردگی را در کنار سایر داروها تجویز کنند تا علائم خاص یا بیماری های همراه را برطرف کنند.
بسیار مهم است که به خاطر داشته باشید که مراقبت مداوم و مداخله اولیه برای مدیریت اختلال شخصیت اسکیزوتایپی ضروری است. با مراقبت و کمک مناسب، افراد مبتلا به این بیماری می توانند از بهبود کیفیت زندگی و عملکرد روزانه خود لذت ببرند. اما از آنجایی که این بیماری پایدار است، مراقبت های طولانی مدت و تکنیک های مقابله ای ممکن است مورد نیاز باشد.
بدون دیدگاه